Τα μάτια ενός μικρού παιδιού μπορούν να δουν πολλά πράγματα . Πόσο μάλλον όταν το παιδί μεγαλώνει μέσα σε ένα περιβάλλον που ονομάζεται οικογένεια . Εκεί παίρνει τα πρώτα του βήματα . Οι πρώτες λέξεις όπως μαμά , μπαμπά καθώς και τα πρώτα χαμόγελα μέσα στο σπίτι που ομορφαίνουν την ατμόσφαιρα του οικογενειακού περιβάλλοντος . Η πρώτη επαφή γίνεται με το πρώτο χάδι στη κοιλιά της εγκυμονούσας , << το μητρικό χάδι >> . Το όνειρο γίνεται ζωντανό μέσα από τις σκέψεις των ανθρώπων . Είναι γνωστό κάλλιστα πως η οικογένεια διαδραματίζει πρωταρχικά τα ποιο σημαντικά βιώματα στη ζωή μας . Η ανάγκη για φροντίδα , αγάπη ζεστασιά γίνεται πραγματικότητα από το αντίκρυσμα τους . Υπάρχει ανάγκη από το παιδί να νιώσει το περιβάλλον του και να το εξερευνήσει . Πρώτα , τα πρόσωπα και μετά σιγά σιγά τα βήματα μέσα στο σπίτι . Κρυφτό στις γωνίες του σπιτιού, παιχνίδια στο δωμάτιο του για την αναπαράσταση του δικού του κόσμου ( το πως καταλαβαίνει το κόσμο γύρω του , τα πρώτα βιώματα ) . Οι πρώτες γιορτές και η συναναστροφή του με άλλα παιδιά . Έτσι κάνει το δικό του ( κύκλο ) .
Μέσα από αυτά τα δρώμενα καλείται και κοινωνικοποιείται . Ώσπου φτάνει η πρώτη μέρα του σχολείου . Νέα πεδία γνώσης και δημιουργίας ανοίγονται μπροστά του . Υπάρχουν καταστάσεις που καλούμαστε από μικροί να τις αναλύσουμε και να βρούμε τα δικά μας << κλειδιά >> . Δηλαδή να προχωρήσουμε στη δημιουργία της δική μας ταυτότητας . Βέβαια σε αυτό το σημείο δεν θα λείψουν και γεγονότα διαφωνίας με γνωστούς και φίλους , τα εφηβικά << ξεσπάσματα >> . Τα εφηβικά << ξεσπάσματα >> δεν είναι τίποτα άλλο από την ανακάλυψη της ζωής μας , οι πρώτες προσπάθειες - τα πρώτα βήματα. Η ανάγκη για να καταλάβουμε το ποιοι είμαστε στο κόσμο μέσα από τη λειτουργία του κοινωνικού συνόλου . Σημαντικό σε αυτό το σημείο είναι η κατάσταση της βίας . Είναι ακραίο για τον άνθρωπο , πόσο μάλλον για ένα παιδί να στερείται τη στιγμή ( ή στιγμές ) του προσωπικού του χρόνου για να αντιμετωπίσει μια κατάσταση άσχημη μέσα στο σπίτι για παράδειγμα ή και στο σχολείο ( σχολική βία , να σημειώσω ότι δεν αναφέρεται κάποια ευθύνη με το άρθρο αυτό στα σχολεία αλλά όλοι μαζί μπορούμε να κάνουμε το σχολικό περιβάλλον εποικοδομητικό για όλους μας γιατί τα μάτια των παιδιών μπορούν να δουν δικά μας << λάθη >> καθώς και τα ίδια τα παιδιά λειτουργούν κατά κάποιον τρόπο ως << καθρέφτης >> της κοινωνίας ) .
Το ερώτημα που προκύπτει εδώ είναι πως μπορούμε ως ενήλικες να αντιμετωπίσουμε μία τέτοια κατάσταση . Πόσο δύσκολο είναι για εμάς να αντιμετωπίσουμε μια άσχημα κατάσταση στη ζωή μας . Τότε γιατί να μην είναι δύσκολο για το ίδιο το παιδί ; Η οικογένεια προσπαθεί να είναι αρωγός . Εύκολα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λέξεις όπως το επιβάλλεται ή πρέπει . Στη ζωή του καθενός μας αυτές οι δύο λέξεις παίρνουν το νόημα που τις δίνουμε εμείς οι ίδιοι . Η τραυματική εμπειρία που μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος στη ζωή του θα μπορούσα συχνά να οφείλεται στα << παράπονα >> του που πηγάζουν από το δικό του περιβάλλον , γιατί όχι και από τα βιώματα του στην οικογένεια . Σημαντικό παράδειγμα είναι η κρίση που βιώνουμε όλοι μας ( οικονομική ) , ο καθένας με το δικό του ξεχωριστό τρόπο , Πολλοί άνθρωποι χωρίς εργασία βοηθιούνται από τις οικογένειες τους . Μπορούμε άλλωστε να καταλάβουμε πως η οικογένεια πέραν του θεσμού είναι κάτι πιο << πολύτιμο >> στη ζωή του καθενός μας .
Η βία συνήθως φέρνει βία . Δεν ωφέλησε την ανθρωπότητα . Ίσως το αναγκαίο για να σπάσουμε την ανθρώπινη αδυναμία μας είναι να κοιτάζουμε στο παρελθόν για να αποφύγουμε τα ίδια λάθη . Τα λάθη όμως ; Εδώ ας βάλουμε ως εικόνα ένα παιδί που καλείται να κάνει την υπέρβαση στο οικογενειακό του περιβάλλον ώστε να κατανοήσει λάθη που ίσως μόνο οι ενήλικες κάνουμε . Η πιο σημαντική κίνηση , που είναι απαραίτητη άλλωστε , που μπορούμε να κάνουμε είναι να δείξουμε λίγο από το χρόνο μας στο παιδί . Λίγη στοργή και αγάπη μπορούν με λίγη καλή θέληση να << σκεπάσουν >> ένα παιδικό τραύμα ( ; ) και να δείξουν στο παιδί αυτό , αυτό που καλούμαστε στην ίδια τη ζωή να πράξουμε . Να ζήσουμε !
Η έλλειψη επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια ( ή σπίτι ) μπορεί να προκαλέσει απώλεια κινήτρων για το παιδί . Π.Χ Να στεναχωριέται ή να νιώσει κάποιο ψυχολογικό βάρος , να μην ανταποκρίνεται στα μαθήματα στο σχολείο όπως παλιά , να μην θέλει να γνωρίσει άλλα παιδιά , να μην έχει την ελευθερία κινήσεων που απαιτείται για να εξερευνήσει το δικό του κόσμο , να μην μπορεί να διακρίνει παράγοντες σχέσεων μέσα στην οικογένεια δηλ . να απομακρυνθεί από τους δικούς του . Βέβαια όλα αυτά αφορούν καταστάσεις που ίσως όπως τις διαβάζουμε να μας προκαλούν φόβο ή να νιώθουμε άσχημα . Παρ ` όλα αυτά δεν παύει στη πραγματικότητα ο παράγοντας << βία >> να λειτουργεί αλλιώς . Να στερεί το χαμόγελο , την φροντίδα . Να προκαλεί ψυχολογική φθορά . Να δίνει έμφαση στα αρνητικά συναισθήματα όπως αυτά του πόνου και της θλίψης και το πιο σημαντικό να προκαλεί << εμπόδια >> στη πραγματοποίηση των στόχων μας .
Άλλωστε όλοι υπήρξαμε παιδιά κάποτε και κοιτούσαμε το δικό μας κόσμο με τη δική μας ματιά !
Ιωάννης Αντωνόπουλος - Ψυχολόγος
Δημοσίευση σχολίου
Blogger Facebook