Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης
Άλλη μια ένδειξη για την αμφισβήτηση της ταυτότητας του Μωάμεθ του Πορθητή, έρχεται να προκαλέσει έκπληξη και μεγάλη αίσθηση στην Τουρκία. Αυτή είναι ένα μοναδικό πορτραίτο του Μωάμεθ του Πορθητή, του δεκάτου πέμπτου αιώνα, φιλοτεχνημένο από Έλληνα ζωγράφο με ελληνικές επιγραφές παρά του ότι όπως είναι γνωστό σύμφωνα με την μουσουλμανική θρησκεία αποτελεί μεγάλη αμαρτία η προσωπογραφία. Μέχρι σήμερα το μόνο γνωστό πορτραίτο του Μωάμεθ του Πορθητή ήταν το γνωστό πορτρέτο που φιλοτέχνησε ο Ιταλός ζωγράφος Μπελίνι λίγους μήνες πριν από τον θάνατο του, ενώ όσα άλλα υπάρχουν είναι φανταστικά και μεταγενέστερα και βασίζονται κυρίως στα γεγονότα της άλωσης της Κωνσταντινούπολης.
Τη αποκάλυψη αυτή έκανε η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία τουρκική εφημερίδα Ζαμάν, αναφερόμενη σε ειδική τηλεοπτική εκπομπή της τουρκικής κρατικής τηλεόρασης, «TRT», σε εδικό αφιέρωμα για τα προσωπικά αντικείμενα του Μωάμεθ του Πορθητή που έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Σύμφωνα λοιπόν με τις αποκαλύψεις αυτές, τα πορτραίτα αυτά που αφορούν την νεανική περίοδο της ζωής του Μωάμεθ του 2ου, βρέθηκαν στην βενετική βιβλιοθήκη «Marciana», με τον χαρακτηριστικό τίτλο, «Greek Codex» δηλαδή Ελληνικός Κώδικας, (οι Τούρκοι το μετέφρασαν σαν «Yunan Antolojisi», δηλαδή «Ελληνική Ανθολογία» και αυτό είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό της κλίσης του Πορθητή προς τα ελληνικά πολιτιστικά πρότυπα και που αποδίδεται σε αυτά τα πολύτιμα κειμήλια).
Έτσι ο ελληνορθόδοξος ζωγράφος, το όνομα του οποίου δεν έγινε ποτέ γνωστό, αποθανάτισε με το μεγάλο ταλέντο του την χαρακτηριστική στιγμή που έφτασε η νύφη με την χαρακτηριστική ανατολίτικη φορεσιά, καβάλα σε ένα άρμα με ελέφαντες. Εδώ εντύπωση μας κάνει ότι είχε ακάλυπτο το πρόσωπο της, δηλαδή δεν φορούσε τον κλασικό φερετζέ, κάτι που ήταν τότε απαραίτητο για τις μουσουλμάνες της Ανατολίας. Δίπλα στο πορτραίτο της νύφης, (αριστερά στην εικόνα), ο Ρωμιός ζωγράφος φιλοτέχνησε και ένα μοναδικό και μεγάλης ιστορικής αξίας πορτραίτο του ίδιου του Μωάμεθ, του μετέπειτα Πορθητή, να κάθετε σταυροπόδι με την χαρακτηριστική ανατολίτικη στάση.
Αλλά το πιο σημαντικό στοιχείο στα δυο αυτά χαρακτηριστικά πορτραίτα είναι ότι έχουν τίτλους στα ελληνικά, απόδειξη της ελληνικής τους ταυτότητας. Το σπάνιο αυτό ντοκουμέντο που αποτυπώνει άλλο ένα ελληνορθόδοξο μη μουσουλμανικό στοιχείο του Μωάμεθ του Πορθητή, αναζωπυρώνει τις συζητήσεις για την πραγματική θρησκευτική του ταυτότητα και σίγουρα είναι ενδεικτικό της συμπάθεια και της κλίσης που είχε για καθετί το ελληνορθόδοξο, καθώς ζούσε και μελάνωνε σε ένα ελληνορθόδοξο περιβάλλον.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
www.nikosxeiladakis.gr
Δημοσίευση σχολίου
Blogger Facebook