Κατά μέσον όρο η διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου είναι περίπου 75 χρόνια. Αυτή μπορεί να φαίνεται αρκετά μεγάλη, ωστόσο η έρευνα για την επιμήκυνση της ζωής δεν σταματά ποτέ. Ίσως ένας πιο εσωτερικός στόχος είναι η αναζήτηση του κλειδιού της αθανασίας.
Σχεδόν όλοι οι πολιτισμοί έχουν μύθους και παραδόσεις για άτομα που έψαχναν για την παροιμιώδη «πηγή της νεότητας», ή ακόμη για άτομα που τη βρήκαν...
Κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι γνωρίζουν τα μυστικά της αθανασίας και τον τρόπο που ο καθένας θα μπορούσε να την κερδίσει. Μια κοντινή ματιά στις Ουπανισάντ μπορεί να αποκαλύψει τον τρόπο, που η φύση της αθανασίας αντιμετωπίζεται από την οπτική του Ινδουισμού. (Οι Ουπανισάντ είναι αρχαία φιλοσοφικά σχόλια, ερμηνείες και μελέτες επάνω στα αρχαϊκά μυστικιστικά βεδικά κείμενα κομμάτι της φιλοσοφίας «Βεδάντα»).
Από την οπτική του δυτικού πολιτισμού, η ιδέα της μετενσάρκωσης θα μπορούσε να υποδηλώνει την αθάνατη φύση της ζωής. Η ψυχή ακολουθώντας τον κύκλο της γέννησης και του θανάτου, γεννιέται ξανά και ξανά. Ως εκ τούτου, αν ένα άτομο γεννιέται ξανά μετά το θάνατό του, αυτό τον καθιστά αθάνατο. Η Μπρανταρανυάκα Ουπανισάντ στην παράγραφο 4.4.6 περιγράφει ότι το άτομο που ταξιδεύει μέσα στον κύκλο των μετενσαρκώσεων είναι το άτομο που έχει επιθυμία. Η προσκόλληση στη δράση φέρνει το άτομο πίσω στον κόσμο της δράσης, επειδή το μυαλό και ο χαρακτήρας του ατόμου προσκολλούνται σε αυτή.
Η Κάθα Ουπανισάντ βεβαιώνει ακόμη ότι «οι ανόητοι ακολουθούν εξωτερικές επιθυμίες και πέφτουν στην παγίδα του θανάτου καθολικά» (4.2). Ο κύκλος των μετενσαρκώσεων είναι η παγίδα, στην οποία αναφέρεται το κείμενο. Οι Κάθα (4.10) και Μπρανταρανυάκα (4.4.19) Ουπανισάντ περιγράφουν επίσης ότι οποιοσδήποτε αναζητά ποικιλία σε αυτό τον κόσμο, αναπόφευκτα πηγαίνει από θάνατο σε θάνατο στον κύκλο των μετενσαρκώσεων. Η διαδικασία της μετενσάρκωσης ακόμη περιγράφεται με λεπτομέρειες στην Σαντόγυα Ουπανισάντ (5.10.3-8) για άτομα που έχουν είτε ευχάριστη, είτε δυσάρεστη συμπεριφορά, ακόμη και για αυτούς που γεννήθηκαν εν μέρη ως μικροσκοπικά πλάσματα, μόνο για να πεθάνουν.
Κρίνοντας από τα παραπάνω αποσπάσματα, η δυτική αντίληψη ότι ο κύκλος της μετενσάρκωσης ταυτίζεται με την αθανασία, φαίνεται να είναι καθόλα ανακριβής. Αυτοί που γυρνούν πίσω το χρόνο ώστε να ζήσουν περισσότερο τη μια ζωή εδώ, δεν είναι παρά φιλόδοξοι ανόητοι. Αν λοιπόν οι διαδοχικές μετενσαρκώσεις δεν συνιστούν αθανασία, περιέχεται τότε η ιδέα της αθανασίας στις Ουπανισάντ;
Ο Νασικέτας λέει στο Θάνατο: «οι άνθρωποι που είναι στον παράδεισο απολαμβάνουν την κατάσταση της αθανασίας... αυτό είναι που επέλεξα με τη δεύτερή μου επιθυμία» (Κάθα Ουπανισάντ 1.13). Προφανώς η φύση της αθανασίας έχει τη θέση της μέσα στα κείμενα. Μια εξέταση των κειμένων μπορεί να αποκαλύψει ποιος και πως μπορεί να την κατορθώσει.
Ο Θάνατος λέει στον Νασικέτας (Κάθα Ουπανισάντ 2.18)
Ο σοφός...
Δεν έχει γεννηθεί, δεν πεθαίνει,
δεν ήρθε από πουθενά,
δεν έγινε κάποιος.
Αυτός είναι αγέννητος και αιώνιος, πρωταρχικός και παντοτινός.
Και δεν σκοτώνεται, όταν το σώμα σκοτώνεται.

Πιο κάτω στο ίδιο κείμενο (4.2), λέγεται ότι «ο σοφός γνωρίζει τη σημασία της αθανασίας». Αυτά τα δύο αποσπάσματα αποσαφηνίζουν το ποιος γνωρίζει την φύση της αθανασίας. Μόνο ο σοφός γνωρίζει το αληθινό μυστικό που του χαρίζει την αθανασία.
Πώς μπορεί κάποιος να φτάσει σε ετούτη την κατάσταση της σοφίας; Οι Ουπανισάντ δίνουν άφθονες πληροφορίες σχετικά με αυτή την ερώτηση. Ο Θάνατος εξηγεί στον Νασικέτας ότι για να γίνει ο σοφός, ο άνθρωπος είναι τυχερός αν διδάσκεται και αν αγκαλιάζει τις διδασκαλίες, ώστε να φτάσει στην κατάσταση της αθανασίας. (2.7).

Αυτό το πέρασμα, όπως το αποκαλεί, είναι πιο μικρό από ένα ατομικό σωματίδιο και βρίσκεται κρυμμένο από τον ανόητο. Ο Θάνατος ακόμη λέει ότι πολλοί ποτέ δεν θα ακούσουν για το πέρασμα, ούτε και θα το αντιληφθούν, όταν θα το ακούσουν. Το μυστικό της αθανασίας φαίνεται να προορίζεται μόνο σε εκείνους τους λίγους συνετούς ανθρώπους, που κατανοούν τις διδασκαλίες.
Η Μπρανταρανυάκα Ουπανισάντ περιγράφει αυτή τη διδασκαλία ως μια μακρόχρονη και αρχαία ατραπό. Στο απόσπασμα 4.4.8-9 εξηγεί ότι οι συνετοί ταξιδεύουν σε ετούτη την ατραπό, που ανακάλυψαν από το Βραχμάν, ώστε να απελευθερωθούν από τον κύκλο των μετενσαρκώσεων. Το Βραχμάν λέγεται ότι είναι «η ασώματη και αθάνατη αναπνοή της ζωής». Παρακάτω εξηγείται ως: «ο απέραντος και αγέννητος εαυτός, αγέραστος, άσβεστος, αθάνατος...». Γνωρίζοντας κάποιος το Βραχμάν μπορεί να βρει το δρόμο για την αθανασία. Ταυτόχρονα το Βραχμάν είναι η αθανασία. Αυτό μοιάζει με μια κυκλική ιδέα: για να φτάσει κάποιος στην αθανασία, χρειάζεται να γνωρίσει την αθανασία.
Στην Κάθα Ουπανισάντ ο Θάνατος λέει στον Νασικέτας, «για την επίτευξη του ατέρμονου κόσμου... γνώριζε ότι αυτό βρίσκεται κρυμμένο, στη σπηλιά της καρδιάς». Τι ακριβώς είναι το «αυτό»; Παρακάτω ο Θάνατος λέει: «είναι το Ατμάν». Το αποκαλεί, «λεπτότερο από το πιο λεπτό, μεγαλύτερο από το πιο μεγάλο». Το πέρασμα είναι μικρότερο από ένα ατομικό σωματίδιο και απείρως λεπτό: Ατμάν. Ταυτόχρονα είναι το άπειρο, ή το Βραχμάν. Μέσα στην καρδιά του ανθρώπου βρίσκεται το Ατμάν, που είναι η αντανάκλαση του Βραχμάν. Η ατραπός της αθανασίας βρίσκεται ήδη μέσα στον εαυτό του ατόμου.
Στην Κάθα Ουπανισάντ (5.12) διαβάζουμε:
Ο ένας «ελεγκτής», ο εαυτός μέσα σε κάθε ύπαρξη
που κάνει πολυσύνθετη την απλή του παρουσία.
Οι σοφοί, που τον αντιλαμβάνονται ως αμετάβλητο μέσα στον εαυτό τους,
Μόνο αυτοί, όχι άλλοι, θα απολαύσουν αιώνια ευτυχία.

Για να φτάσει στην αθανασία το άτομο χρειάζεται απλά να αναγνωρίσει το Βραχμάν μέσα στον εαυτό του. Στην Κάθα Ουπανισάντ (6. 14 -15) εξηγείται ακριβώς ο τρόπος που μπορεί κάποιος να φτάσει στο Βραχμάν σε αυτό τον κόσμο. Αν απελευθερωθεί από τις προσκολλήσεις σε αυτό τον κόσμο. Αυτές οι προσκολλήσεις είναι οι επιθυμίες και οι δράσεις, που κρατούν τον ανόητο στέρεα οχυρωμένο στον κύκλο των μετενσαρκώσεων.
Στην Μπρανταρανυάκα Ουπανισάντ φαίνεται ξεκάθαρα:
ο άνθρωπος που δεν επιθυμεί... που είναι χωρίς επιθυμίες,
που είναι ελεύθερος από επιθυμίες, που οι επιθυμίες του είναι
εκπληρωμένες, που ό,τι επιθυμεί είναι μόνο ο εαυτός του...
Αυτός είναι το Βραχμάν και στο Βραχμάν πηγαίνει.

Η επιθυμία να γνωρίζει κάποιος το Ατμάν είναι αυτό που τον συνδέει με το Βραχμάν. (Το Ατμάν είναι ο συνειδητός Εαυτός, που έχει αντιληφθεί το ρόλο του μέσα στο σύμπαν και τη σύνδεσή του με το Βραχμάν το Παν ή κοσμική Συνείδηση).
Από τη στιγμή που κάποιος έχει αναγνωρίσει το Ατμάν και μέσω αυτού το Βραχμάν, έχει γίνει ένας από τους σοφούς. Στην Κένα Ουπανισάντ διαβάζουμε ότι από τη στιγμή που αναγνωρίζεται η σύνδεση μεταξύ του Ατμάν και του Βραχμάν, είναι σίγουρο ότι κάποιος θα γίνει αθάνατος. Στην Μπρανταρανυάκα Ουπανισάντ ακόμη λέει ότι από τη στιγμή που ο άνθρωπος αναγνωρίσει το Ατμάν μέσα στον εαυτό του θα γίνει αθάνατος. Στην Κένα και στην Κάθα Ουπανισάντ τονίζεται ότι αυτή η κατάσταση αναγνώρισης έρχεται όταν το άτομο απελευθερώνεται από το νου και τις αισθήσεις.
Το μονοπάτι του ανόητου και του συνετού καλύτερα περιγράφονται στο τρίτο κεφάλαιο της Κάθα Ουπανισάντ. Το σώμα είναι ένα άρμα. Ο εαυτός είναι ο καβαλάρης και η νόηση είναι ο αρματηλάτης. Ο νους είναι τα ηνία. Οι αισθήσεις είναι τα άλογα και τα αισθητά αντικείμενα είναι τα μονοπάτια γύρω από αυτά. Ο άνθρωπος, που δεν έχει αντίληψη έχει έναν απειθάρχητο νου και δεν έχει έλεγχο πάνω στις αισθήσεις. Αυτή η μη ελεγχόμενη συμπεριφορά οδηγεί στην επαναγέννηση. Εξηγεί ακόμη το κείμενο παρακάτω τον τρόπο που ένας άνθρωπος που αντιλαμβάνεται, έχει έναν πειθαρχημένο νου και ελέγχει τις αισθήσεις του. Μέσω αυτής της πειθαρχίας μπορεί να φτάσει στο Βραχμάν.
Αυτό το κεφάλαιο ακόμη περιγράφει το Βραχμάν:
Δεν έχει ήχο, μήτε αφή,
δεν έχει εμφάνιση, γεύση ή μυρωδιά,
είναι χωρίς αρχή ή τέλος,
αναλλοίωτο και αιώνιο.
Όταν ο άνθρωπος το αντιλαμβάνεται,
σταθερό και πέρα από το απέραντο,
είναι ελεύθερος από τα σαγόνια του θανάτου» (3.15)

Αυτό το απόσπασμα ακόμη μια φορά επιβεβαιώνει ότι αναγνωρίζοντας το Βραχμάν κάποιος μπορεί να απελευθερωθεί από τον κύκλο των μετενσαρκώσεων και να γίνει αθάνατος.
Είναι προφανές από τις μαρτυρίες των Ουπανισάντ ότι ο Ινδουισμός έχει σαφείς ιδέες για τον τρόπο προσέγγισης της αθανασίας. Ο κύκλος των μετενσαρκώσεων για τον δυτικό τρόπο σκέψης, μπορεί να φαίνεται ότι είναι η αθανασία, αλλά οι Ουπανισάντ δείχνουν ότι η πραγματική αθανασία είναι μια πολύ πιο υπερβατική έννοια. Η κατανόηση του Βραχμάν οδηγεί στην αληθινή αθανασία, που είναι η ατραπός του σοφού. Μόνο ο ανόητος παραμένει στον κύκλο των μετενσαρκώσεων.

Μετάφραση - Απόδοση - Σχολιασμός: ESOTERICA.gr

 ΚΑΤΟΧΙΚΑ

Δημοσίευση σχολίου

Blogger