“ Θα έπρεπε να επιστρέψεις πολύ πριν από την αυγή στις 4 Μαρτίου 1226, για να δεις μια στενότερη ευθυγράμμιση μεταξύ αυτών των αντικειμένων ορατών στον νυχτερινό ουρανό.”

(Patrick Hartigan, αστρονόμος του Πανεπιστημίου Rice στο  Forbes)


Το πρώτο "Χριστουγεννιάτικο αστέρι" μετά το 1226!



21 Δεκεμβρίου 2020 θα λάβει χώρα η Μεγάλη Σύζευξη, την ίδια στιγμή όμως γίνεται και η ιστορική Σύζευξη με τον Μεσαίωνα. Δηλαδή αυτά τα 800 χρόνια που επαναλαμβάνεται αυτό το σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο μας, κλείνει ένας κύκλος που μας  πάει πίσω στο Μεσαίωνα του 1226. Ο Μεσαίωνας είναι εποχή μακράς διάρκειας, πάνω κάτω ~1000 ετών  κι ως εκ τούτου καταλαμβάνει πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα της ανθρώπινης ιστορίας. Η χρησιμοποίηση του όρου media tempestas (μέση εποχή) αποδίδεται στον επίσκοπο της Αλέρια, Ιωάννη Ανδρέα Μπούσι (Giovanni Andrea Bussi) που τη χρησιμοποίησε τα τέλη του 15ου αι., αλλά με εντελώς διαφορετικό νόημα. Τα συμβατικά χρονικά πλαίσια λοιπόν, ορίζονται συνήθως από το 330 μ.Χ. ως το 1453 μ.Χ. (εγκαίνια & κατάληψη της Πόλης από τους Οθωμανούς). Υπάρχουν όμως και διαφορετικές απόψεις που μπορούν να γίνουν αποδεκτές. 

Ποια είναι τα χρονολογικά του όρια του Μεσαίωνα; Το ερώτημα αυτό είναι, επίσης, υπό συζήτηση. Ξεκινά με τον εκχριστιανισμό της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, το 313 μ. Χ., ή με τη καθαίρεση του τελευταίου Ρωμαίου αυτοκράτορα το 476 μ. Χ.; Τελειώνει με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453 ή τελειώνει με το έτος 1492, όταν ο Κολόμβος ανακαλύπτει την Αμερική κι ανοίγει νέους θαλάσσιους δρόμους; Δεν έχει προταθεί καμία πειστική λύση. Ορισμένοι ιστορικοί προτείνουν μάλιστα κι άλλα χρονολογικά όρια, που φθάνουν ως το 1789 και τη Γαλλική Επανάσταση. Δεν μπορούμε να προτείνουμε μια ικανοποιητική απάντηση. 

Αν τα χρονολογικά όρια, για να ορίσουμε τη περίοδο, είναι ασαφή άλλο τόσο ασαφής είναι κι η ονομασία Μεσαίωνας.

Πολλοί ιστορικοί θεωρούν ως αφετηρία το έτος 476 μ.Χ., το έτος όπου οριστικά καταλύεται το Δυτικό ρωμαϊκό κράτος από τις ορδές των γερμανικών φύλων. Άλλοι ιστορικοί θεωρούν πως το 529 μ.Χ., όταν ο Ιουστινιανός σφραγίζει οριστικά το τελευταίο προπύργιο των εθνικών, τη Φιλοσοφική σχολή του Πλάτωνα.  

Σαν μια καταιγίδα συνέτριψε τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Μετά τη πτώση της Ρώμης, μέσα από μια διάλυση με  τα ωραία ελληνικά αγάλματα να γίνονται κομμάτια. 

Σ' αυτές τις άγριες εποχές κάποιοι μοναχοί συγκεντρώσανε τους παλιούς πάπυρους για να τους μελετήσουνε και τους αντέγραφαν. Έτσι, συνέλεξαν μεγάλο τμήμα της αρχαίας σοφίας. Ιδιαίτερα η Καθολική εκκλησία, ουσιαστικά, είχε πάρει τον μεγαλύτερο έλεγχο  κι είχε επιβληθεί παντού. Οι πιο ισχυροί άνθρωποι κάθε περιοχής επισκέπτονταν ναούς και μονές και δώριζαν μεγάλες εκτάσεις γης κι όχι μόνο, για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες τους. 

Έτσι, δημιουργήθηκε η Νέα Ρώμη με την χριστιανική εκκλησία και τα μοναστήρια που γίνανε πανίσχυρα.

Φέτος Τέσσερις ημέρες λοιπόν πριν από τα Χριστούγεννα, ο Δίας και ο Κρόνος θα είναι κοντά, ή σε σύζευξη, όπως τη χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες: Η Μεγάλη Σύζευξη. Το φαινόμενο αυτό μας ενώνει με τη διάρκεια του Ώριμου Μεσαίωνα, που ξεκίνησε μετά το 1000 μ.Χ., τότε που ο πληθυσμός της Ευρώπης αυξήθηκε εξαιρετικά καθώς νεωτερισμοί στη τεχνολογία και στις μεθόδους καλλιέργειας της γης επιτρέψανε την άνθηση του εμπορίου, ενώ η κλιματική αλλαγή της Μεσαιωνικής Θερμής Περιόδου βελτίωσε σημαντικά την απόδοση της αγροτικής παραγωγής. Ο φεουδαλισμός, η πολιτική οργάνωση όπου οι ιππότες -κι εν γένει οι ευγενείς- ώφειλαν στρατιωτικές υπηρεσίες στους ηγεμόνες τους με αντάλλαγμα το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται οικονομικά τη γη που καλλιεργούσανε χωρικοί που ώφειλαν ενοίκιο κι εργασία στους ευγενείς, ήτανε το σύστημα που οργανώθηκε ιεραρχικά κι οικονομικά η κοινωνία τη περίοδο αυτή. Οι Σταυροφορίες, που ξεκίνησανε 1η φορά το 1095, υπήρξανε στρατιωτικές προσπάθειες των Χριστιανών της Δ. Ευρώπης ν' αφαιρέσουνε τον έλεγχο των Αγίων Τόπων απ' τους Μουσουλμάνους. Οι βασιλείς έγιναν η κεφαλή συγκεντρωτικών κρατών, μειώνοντας την εγκληματικότητα και τη βία, απομακρύνοντας, ωστόσο, από τη πραγματικότητα την ιδέα ενός ενιαίου χριστιανικού κράτους. Τη πνευματική ζωή χαρακτήρισε ο σχολαστικισμός, φιλοσοφία που 'δινε έμφαση στη συνύπαρξη της Πίστης με τη Λογική, κι η ίδρυση πανεπιστημίων. Η θεολογία του Θωμά Ακινάτη (1225-1274), τα έργα ζωγραφικής του Τζιότο (1266-1337), η ποίηση του Δάντη (περ. 1265-1321) και του Τσόσερ (περ. 1343-1400), τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο (1254-1324) κι η ανέγερση Γοτθικών Καθεδρικών Ναών, όπως εκείνος στη Σαρτρ, είναι μερικά από τα επιφανέστερα επιτεύγματα αυτής της περιόδου. Ενώ ως συνέχεια είχαμε τον Ύστερο Μεσαίωνα, που στιγματίστηκε από δοκιμασίες και κινδύνους όπως ο λιμός, η πανούκλα κι ο πόλεμος, που μειώσανε κατά πολύ τον πληθυσμό της Δ. Ευρώπης. Μεταξύ των ετών 1347-50 η Μαύρη Πανώλη ή ο Μαύρος Θάνατος εξόντωσε τα 2/5 περίπου του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Οι αμφιγνωμίες η εμφάνιση αιρέσεων και τα σχίσματα στους Κόλπους της Εκκλησίας εμφανιστήκανε παράλληλα με διακρατικούς πολέμους, εμφύλιες συγκρούσεις κι επαναστάσεις χωρικών. Πολιτιστικές και τεχνολογικές πρόοδοι μεταμορφώσανε την ευρωπαϊκή κοινωνία, γράφοντας τον επίλογο του Ύστερου Μεσαίωνα και δίνοντας τη σκυτάλη στη Πρώιμη Νεώτερη Περίοδο της Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Αυτές τις μέρες ζούμε το τέλος μιας ιστορικής περιόδου, που ξεκίνησε μετά το Μεσαίωνα και, θα τον ονόμαζα Νεότερο Μεσαίωνα. Το προπύργιο αυτό πέφτει δίνοντας την θέση του σε κάτι άλλο που έρχεται με γρήγορους ρυθμούς και δυνατές ενεργειακές ροές από έξωθεν προς εντός μας.


Πρώτη δημοσίευση:
 
Argyriou Nickolaos


ΕΝΑΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΛΕΙΝΕΙ ΚΙ ΕΝΑ ΠΡΟΠΥΡΓΙΟ ΠΕΦΤΕΙ 21 Δεκεμβρίου 2020 θα λάβει χώρα η Μεγάλη Σύζευξη, την ίδια στιγμή όμως...

Δημοσιεύτηκε από Argyriou Nickolaos στις Πέμπτη, 10 Δεκεμβρίου 2020

ΣΗΜΑΔΙ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗΣ: Το πρώτο "Χριστουγεννιάτικο αστέρι" μετά το 1226! Ο Patrick Hartigan, αστρονόμος του...

Δημοσιεύτηκε από Argyriou Nickolaos στις Πέμπτη, 10 Δεκεμβρίου 2020

Tο iokh.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετεί τις απόψεις αυτές. Διατηρεί το δικαίωμα να μην δημοσιεύει συκοφαντικά, υβριστικά, ρατσιστικά ή άλλα σχόλια που προτρέπουν σε άσκηση βίας. Επίσης, σχόλια σε greeklish δεν θα δημοσιεύονται ενώ το iokh.gr, όταν και όπου κρίνει, θα συμμετέχει στον διάλογο.

Δημοσίευση σχολίου

Blogger